วันลอยกระทงเป็นประเพณีที่มีรากฐานมายาวนานในประเทศไทย (https://www.thaisocialboard.com/index.php?topic=35.0) และในบางประเทศแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยจะจัดขึ้นในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ตามปฏิทินจันทรคติไทย ซึ่งตรงกับช่วงเดือนพฤศจิกายน ในแต่ละปี วันลอยกระทงเป็นวันสำคัญที่ผู้คนออกมาเฉลิมฉลองด้วยการลอยกระทงในแม่น้ำ ลำคลอง หรือแหล่งน้ำ เพื่อขอขมาพระแม่คงคา เทพแห่งสายน้ำที่ให้ชีวิตและความอุดมสมบูรณ์แก่ผู้คน
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5e/Loi_Krathong_2010_John_Shedrick.jpg/375px-Loi_Krathong_2010_John_Shedrick.jpg)
ต้นกำเนิดและความหมาย
ประเพณีลอยกระทงมีความเชื่อมโยงกับการบูชาพระแม่คงคาของอินเดียในศาสนาฮินดู ที่นำเข้าสู่ภูมิภาคนี้ผ่านวัฒนธรรมของชาวมอญและขอมที่อพยพเข้ามา บางตำนานกล่าวว่าเป็นการแสดงความขอบคุณและขอขมาแหล่งน้ำที่เราทำให้เกิดความเสียหายหรือใช้ประโยชน์ ในขณะเดียวกันยังเป็นช่วงเวลาของการปล่อยสิ่งไม่ดีออกไปและเริ่มต้นชีวิตใหม่อีกด้วย
(https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/cd/Loy_Krathong_Nov2004_SeanMcClean.jpg/375px-Loy_Krathong_Nov2004_SeanMcClean.jpg)
การลอยกระทงในอดีตและปัจจุบัน
กระทงดั้งเดิมมักทำจากวัสดุธรรมชาติ เช่น ใบตอง ใบกล้วย และดอกไม้ ซึ่งสอดคล้องกับวิถีชีวิตและการใช้ทรัพยากรในอดีต แต่ปัจจุบันกระทงได้พัฒนาไปในหลายรูปแบบ รวมถึงกระทงที่ใช้วัสดุที่ย่อยสลายยาก จึงมีการรณรงค์ให้กลับมาใช้วัสดุธรรมชาติหรือกระทงที่ทำจากขนมปังเพื่อรักษาสิ่งแวดล้อม
ความหมายและกิจกรรมในวันลอยกระทง
วันลอยกระทงนอกจากจะเป็นการขอขมาพระแม่คงคาแล้ว ยังมีความเชื่อว่ากระทงที่ลอยออกไปจะนำความโชคดีและเป็นสิริมงคลมาสู่ชีวิต กิจกรรมที่พบในวันลอยกระทงได้แก่ การแสดงรำไทย การประกวดกระทง การลอยโคมและการเฉลิมฉลองตามวัดและสถานที่สำคัญ
วันลอยกระทงจึงเป็นหนึ่งในประเพณีที่สำคัญของไทยที่ผสมผสานความเชื่อ วิถีชีวิต และวัฒนธรรมเข้าด้วยกัน